Zer da Geltokin topatuko duguna?
Geltoki proiektua ekonomia sozial eta solidarioa sustatzeko jaioa da, buruaskitasun ekonomikoaz, modu ireki eta anitzean ehundura soziala eraiki eta sustatzea du helburu.Horretarako, lehiatilengunea, kafetegia eta autobus geltoki zaharreko eremu komunak hartuko ditu, guztira 900 metro karratu.
Lehiatilen gunean gizarte eta kultur ekimen desberdinak topatuko ditugu, eta produktu ekologikoak, Nafarroako baratzeko fruta eta barazkiak, bertako elikagai artisauak, eskulanak, berziklatu eta berreskuratutako produktuen erakusketa eta salmenta gunea izanen da ere. Salmentarako guneak lehiatilen guneraren eremuaren %30 hartuko du.
Kafetegiaren eremua elikadura sustengarri eta osasuntsuaren kultura bultzatzeko izanen da. Beti ere giza eta kultur baloreak kontuan hartuz eta goraipatuz. Kafetegiaren eskaintza produktu ekologikoak, nafarroako barazkiak, “0 km” produktuak, eta bertako eta garaiko produktuek osatuko dute.
Eremu komuna, erdigunean dagoen espazio zabala da, bertan bainugelak, eskailerak, biltegia eta sarbideak dituena. Eremu zabal horrek ere arte zirkuito komertzialetik at dauden bertako artisten lanak sustatu, ikustarazi eta zabaltzeko balioko du, euren adierazpen artistikoen erakusketekin.
Geltokiko eremu desberdinetara sartzea doakoa izanen da eta astelehenetik larunbatera zabalik egonen da urte ososan zehar.
Orain, ekainaren 9an eginen dugun irekierarako prestatzea dagokigu: Eremu desberdinen egokitzapena eta proiektua martxan jartzeak 100.000 euroko inbertsio bat eskatzen digu. Fiare Banka Etikoaren kredito bidez eta Crowdfunding kanpaina honekin finantzatuko dugu.
Aste hauetan, eremu desberdinen egitarauak eta datozen hilabeteetan garatuko ditugun ekintza desberdinak lotzen ari gara. Elikadura solidario eta osasuntsurako eskola, elkartasunezko giza ekonomian sentsibilizatzeko jarduerak, kontsumo arduratsua, energia berriztagarriak, eta gizarte eta ekonomia eredu sustengarri bat proposatzen duten jarduerak izanen dute tokia hemen.
Ideia hozitze laborategi bat, txikientzako txokoa, dastaketak, hitzaldiak, ikastaroak, produktu desberdinen aurkezpenak, berrerabilpenerako txokoa, trueke gune bat, konponketa tailerrak… ere izango ditugu.
Honekin batera udalaren baimenarekin, berak kudeatzen dituen ondoko eremuetan ere jarduera desberdinak eginen ditugu, azokak adibidez. Bertako produktuenak, ekologikoenak,”0 Km”-ko produktuenak, garaiko produktuenak, Ekonomia Sozial eta Solidarioaren azokak etaartistenak besteak beste. Kanpokaldeko eremuaren egokitzapena aurreikusten dugu ere, mural partehartzaile bat eginez, barruan izanen den dinamika islatuko duen irudia sortuz.
Oinarrizko ezaugarriak eta helburuak
Gure nahia kafetegia, azoka sozialaren eremua eta erdigunea egokitzea da, horretarako gure helburu nagusiak hauek dira:
Lehenesten dugun jarduera bat azoka soziala eremua martxan jartzea da. Honek bi eremu desberdin izanen ditu, aldebatetik elikagaien denda, eta artisau eta bigarren eskuko produktuak izanen dituena bestetik.
Bertako produktuak bultzatu nahi ditugu, eta hauen atzean dauden pertsonak, lanak eta errealitatea ikustarazi. Zentzu honetan, elikagaien dendan, landa eremuaren eta hiri eremuaren arteko harremanerako gunea izan dadin nahi dugu.Elikadura kultura aldaketa bultzatuz, bertakoari, osasuntsuari eta ekologikoari tokia emanez, elkartasuna eta zaporeek bat eginik kontsumo eredu desberdin bat sustatzeko eremua izanen da elikagaien denda.
Artisau eta bigarren eskuko dendan, sustengarritasunean, sormenean eta buruaskitasunean sinesten duten norbanako eta enpresa txikiei tokia emanen diegu hemen. Goraipatzekoa iruditzen zaigu ere, bigarren eskuko eta berrerabilitako produktuen salmenta, produktuei bigarren bizitza bat emateko aukera eskeintzen duelako eta kontsumo alternatiba hori gerturatzen diolako jendarteari, proiektu honetan diharduten elkarteen izaera gizatiar eta inklusiboa ikustaraziz.
Taberna-kafetegia guneak, 50 pertsonentzako tokia dauka bere 100 metro karratuetan. Leku zabal eta argitsua da, gozamenerako, ikasteko eta osasunerako gune bilakatu nahi duguna. Ez dugu soilik bertako eta garaiko produktuak kontsumitzeko eremu bat izatea nahi, askoz gehio nahi dugu, tailerrak, dastaketak, ikastaroak eta elikadurarekin harremana duen ekimen desberdinei tokia eginen dion eskola bat izatea alegia. Hortarako mahaiak, aulkiak eta bestelako altzariak behar ditugu, kafe bat hartu, liburu bat irakurri edota bertako jarduera batean parte hartzea gozamenerako ekintza erosoa izan dadin.
Geltokiko erdigunea, eremu zabal bat da, 9 eremu independienterekin –iraganeko lehiatilak zirenak- eta pasillo handi bat altzariz eta multimedia sistemas hornitu beharrekoa. Herritarrentzako eta gizarte eragileentzako zabalik eta erabilgarri egon dadin espazioa eta proposatzen dizkiguten ekimenak garatzeko baliabideak izan ditzagun. Ekonomia solidarioa bultzatu nahi dugu nafarroan diren ekimen desberdinen erakuslehio izanez eta gaudenon arteko elkarlanerako eremu erreferentzial bat bilakatuz.
Laburbilduz, pertsonak bagaude, gogoak, ideiak eta produktuak ere, orain zure laguntza bakarrik falta zaigu proiektu hau martxan jartzeko.
Zerk bultzatzen zaitu eta zeini zuzenduta dago proiektua
Gure motibazioa Nafarroari beste eredu ekonomiko bat posible dela erakusteko gune bat sortzea da. Elkartasunean eta sustengarritasunean oinarritutako bizi eredu integral bat garatzeko gune bat sortu nahi dugu, lan prekarioari eta esklabutzari agur esanen diona, lan esplotaziorik onartuko ez duena, ez hemen ez inon.
Norbanakook kontsumitzeko eraren inguruan hausnaketa sortu eta kontzientziak astindu nahi ditugu, kontsumo erabakietan arduratsu jokatu dezagun, galdera hauei erantzuna emanez: Zergatik kontsumitzen dut? Beharrak mugituta? Nork, non, eta nola ekoiztu du?
Geltokin elkarlanerako eremu berri bat sortu eta garatu nahi dugu, ezberdinen arteko elkarrizketa, eztabaidarako eta elkarlanerako, elikagaiak eta sormena protagonista izanen dituenak eta aldi berean hauek baliabide izanen dituenak giza balore berrien eraikuntzan. Burua, bihotza, gorputza eta arima elikatzeko gunea.
Zentzu honetan mugimendu sozial eta solidarioarekin sentikor den pertsonei zuzentzen gatzaizkizue, ekologia eta elikadura burujabetzaren alde daudenekin, baina baita orain arte euren kontsumoaren inguruan hausnarketa egin ez duen jendeari ere.
Aldez aurreko esperientzia eta taldea
Geltoki proiektua orain 7 urte ernatu zen, Red de Economia Alternativa y Solidaria(REAS)-en barnean zeuden hainbat eragileren eskutik, ekonomia solidarioa Iruñerriko eta nafarroa osoko herritarrei zabaltzeko asmoarekin. Urte hauetan pertsona eta eragile asko eta asko ibili dira proiektu honetan lanean, bakoitzak bere eremuan eta bere gaitasunen arabera bere onena ematen. Beraz hasieratik elkarlanean sortutako ekimena izan da, eta hórrela izaten jarraituko du, parte hartu nahi duen norbanako edo kolektibo orori tokia ematen, bakoitzak dituen proposamenei tokia egiten, elkarlanean ehuntzen.
Geltoki Iruña elkartea Nafarraoko REAS-ek(Red de economía Alternativa y Solidaria), Traperos de Emaus Fundazioak, Nafarroako Nekazaritzako Produkzio Ekologikoaren Kontseiluak(NNPEK) Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna-Nafarroak(EHNE-Nafarroa) eta Nafarroako Elikagai Artisauen Elkarteak osatzen dute. Laguntzaile bezala ere badira hainbat eta hainbat eragile eta persona atxikituta, beraz proeiktuaren oinarri soziala oso zabala, anitza eta handia dela esan dezakegu.
Geltoki modu horizontalean eta asanblearioan gestionatuko da Geltoki elkartea eta 10 kooperatibisten artean, bakoitzak bere bizi traiektoria personal eta profesionalarekin datorrena proiektu honi gogo eta lanik zintzoena eskaintzera.